Hoe win je een Oscar?

‘Het is al een eer om genomineerd te zijn’ hoor je de Oscar-kandidaten elk jaar braaf zeggen. Onzin! Ze willen winnen en… er zijn beproefde manieren om die kans een stuk groter te maken!

Oscar-winnaars Will Smith en Jessica Chastain

Ooit was er een bijna feilloos recept om een Oscar te winnen: werken met Harvey Weinstein. Deze überproducent heeft het campagnevoeren tijdens ‘award season’ zo’n beetje uitgevonden en er onwaarschijnlijk veel succes mee gehad. The English Patient, Shakespeare in Love, Chicago, The Aviator: de films van zijn productiemaatschappij wonnen maar liefst 81 Oscars. Dat was écht niet omdat iedereen zulke warme gevoelens voor deze man had; vraag maar aan alle vrouwen die door de jaren heen door hem misbruikt zijn. Dankzij #metoo zien we kersverse bajesklant Weinstein nooit meer terug, maar zijn tactieken om Oscars te winnen, leven voort. Ze werken nou eenmaal!

Linkjes sturen

Laten we als voorbeeld Brendan Fraser nemen, de hoofdrolspeler van The Whale, die met dit drama dit jaar zijn eerste nominatie heeft gescoord. Al sinds de eerste vertoningen op de filmfestivals van Venetië en Toronto wordt Fraser genoemd als dé grote kanshebber om de Oscar voor Beste Acteur te gaan winnen. Da’s prachtig, maar de filmstudio achter The Whale laat het echt niet aan het toeval over of dit ook werkelijk gaat gebeuren. Achter de schermen wordt koortsachtig gewerkt om de kans dat Fraser wint zo groot mogelijk te maken.

Het begint ermee dat de mensen die stemmen voor de Oscars je film en daarmee je rol daadwerkelijk gezien hebben. Daarvoor houdt de Academy elk jaar vertoningen in zaaltjes verspreid door Los Angeles en New York, maar daarmee ben je er nog niet. Want wie heeft daar tijd voor? Daarnaast wonen een heleboel leden op andere plekken in de wereld. Het was ooit Weinsteins idee om het de stemmers makkelijk te maken door ze videobanden met de films op te sturen, zodat ze die lekker thuis konden kijken. Zelfs nu, in een tijd waarin de studio’s panisch zijn over piraterij, gebeurt dat nog, al zijn de VHS’jes wel vervangen door digitale links. Kom je The Whale tegen op de torrents, dan is er dus iemand niet voorzichtig genoeg geweest met hun exclusieve voorproefje…

Trollenleger

Een Oscar kan een flinke oppepper betekenen voor de opbrengst van een film, dus winnen draait niet alleen om prestige. Vuile spelletjes om de concurrentie onderuit te halen komen wel degelijk voor. Ook hier was Weinstein goed in, wat achteraf gezien perfect in het plaatje past. Het is lastig hard te maken, maar met een beetje fantasie kun je zien hoe zoiets dit jaar zou kunnen gaan. 

De belangrijkste concurrent van Fraser voor de prijs is Austin Butler, die de titelrol speelt in Elvis. Fraser is de sympathie zelve en zal zich niet zo snel verlagen tot zwartmakerij, maar voor minder scrupuleuze medewerkers van de studio liggen er kansen. Toen Butler Fraser versloeg bij de Golden Globes en daarna zijn dankwoord uitsprak, vielen veel mensen over zijn stem, waarin nog steeds dat typische Elvis-accent te horen was. Tenminste, zo werd dat breed uitgemeten op social media. Zoiets kan je een deuk in je imago opleveren, want wie gunt een aansteller nou een Oscar? Of het een gerichte aanval was van trollen uit het kamp van The Whale zullen we nooit zeker weten, maar het scenario is helemaal niet vergezocht.

Slimme denktanks

Campagne voeren in Hollywood is zo’n wetenschap geworden, dat er tegenwoordig zelfs consultants ingehuurd worden die bekend zijn met campagnevoeren in Washington. Geslepen types die gewerkt hebben voor Hillary Clinton en Barack Obama maken nu deel uit van denktanks die films succes bij de Oscars moeten opleveren. Zij richten zich op het aspect van ‘storytelling’. Waarom is onze film belangrijk? Wat maakt hem de underdog? Wat zegt het over jou als Academy-lid als je erop stemt? 

Handig voor mensen die ’m niet eens gezien hebben of die een statement willen maken over het belang van diversiteit en inclusiviteit. The Whale gaat over een man die ooit zijn vrouw en kind verliet voor een andere man en in een depressie belandde toen die relatie stukliep. Daardoor at hij zich vol en heeft hij nu zwaar overgewicht. Zo’n verhaal zit vol elementen die raken aan maatschappelijke kwesties. Door Fraser te belonen voor zijn werk, geef je daarover een signaal af. Tenminste… dat fluisteren die slinkse strategen je in.

Cash is king

Het verhaal gaat dat Netflix er in 2020 meer dan 100 miljoen tegenaan smeet om The Irishman en Marriage Story op de kaart te zetten bij de Academy. Het werkte, want in totaal kreeg de streaming-gigant 24 nominaties. Hoewel de directie ontkende dat er zo veel geld gespendeerd werd, is het geen geheim dat er flinke bedragen uitgegeven worden om campagne te voeren. Dat wordt uitgegeven om cast en crew naar festivals te sturen over de hele wereld, de sterren te laten aanschuiven in talkshows, feestelijke evenementen te organiseren en ga zo maar door.

The Whale is gemaakt door filmstudio A24: een betrekkelijk kleine partij die niet de budgetten heeft van Netflix of Disney. Zij zetten Fraser dus in voor media-momenten die het meer van hun sympathieke karakter moeten hebben dan van glitter en glamour. Zo dook hij opeens op in Londen tijdens een screening van The Mummy, gehuld in het kloffie dat hij draagt in die films. Je maakt er maar een zaal vol filmfans blij mee, maar de goede publiciteit die voortkomt uit zo’n actie kan net genoeg zijn om twijfelende Oscar-stemmers over de streep te trekken.

Even investeren

Hoe het ook gaat aflopen voor Fraser bij de komende Oscaruitreiking: je mag erop rekenen dat hij na afloop helemaal kapot is van alle optredens, etentjes, interviews en de andere momenten dat hij moest opzitten en pootjes moest geven. Is het al die moeite, energie en stress waard, zeker met de serieus aanwezige kans dat hij doodleuk misgrijpt? De studio zal zeggen van wel, aangezien de opbrengst van hun film aan de bioscoopkassa ervan omhooggaat, ze die voor meer geld kunnen verkopen aan bijvoorbeeld streamingdiensten en de prestige ervoor zorgt dat ze voor hun andere projecten betere mensen kunnen aantrekken. Maar ook een acteur heeft er wat aan. The Whale heeft de toch wat ingezakte carrière van Fraser al een flinke oppepper gegeven, maar dat effect wordt zo’n beetje verdubbeld als hij die Oscar pakt. Hij gaat meer aanbiedingen voor betere rollen krijgen en tegen een hoger salaris. Reden genoeg dus om in de aanloop erheen z’n beste beentje voor te zetten.

Niet alles is te koop

Er is dus veel wat gedaan kan worden om een Oscar te winnen, maar zelfs al doe je nog zo veel moeite en smijt je er vrachten geld tegenaan: er zijn geen garanties en hij is uiteindelijk niet te koop. Een anonieme studiobaas zei dit er ooit over: “Ik kan geld uitgeven om te verzekeren dat de Academy-leden mijn film zien. Maar ik kan ze er niet verliefd op laten worden. Dat moeten ze helemaal zelf doen. Het gefluister dat je een Oscar kunt kopen, stamt van de verliezers. Voor iedere winnaar zijn er minimaal vier verliezers die roepen: ‘Ach, zij hebben gewoon meer geld uitgegeven dan wij.’ Dat is makkelijker dan toegeven dat een andere film simpelweg beter was.”

Oscars 2023

Alle genomineerden voor de Academy Awards, én waar je ze kunt zien, check je hier! De uitreikingen van de Oscars zijn live te zien op FilmBox vanaf 02.00 uur, in de nacht van zondag 12 maart op maandag 13 maart.

Dit verhaal verscheen eerder in Veronica Superguide. Nooit meer iets missen? Sluit dan snel een voordelig abonnement af!