6 redenen waarom Tom Cruise een Oscar moet winnen

Maar één prijs ontbreekt nog altijd op Toms schoorsteenmantel: een Oscar. Hij werd drie keer genomineerd, maar won ’m nooit. Dat kan dit jaar zomaar veranderen. Top Gun: Maverick, zijn eerste film die meer dan een miljard dollar opbracht, is namelijk genomineerd voor zes felbegeerde gouden beeldjes. Gaat het dan nu eindelijk gebeuren? Zes redenen waarom hij er een verdient.

1. Hij heeft er lang genoeg op gewacht

Drie keer is scheepsrecht, zou je zeggen. Niet voor Tom Cruise. Hij werd al drie keer genomineerd voor een Oscar: voor zijn hoofdrollen in Born on the Fourth of July en Jerry Maguire, en voor beste mannelijke bijrol in Magnolia. Voor al die rollen won hij wel een Golden Globe, wat misschien een schrale troost is. Steeds verliet hij de Oscar-uitreiking weer met lege handen. Het podium bereikte hij trouwens al wel eens: in 2002 opende hij de uitreikingsceremonie, de eerste na 9/11, met een korte speech over de magie en betekenis van films. Maar we vermoeden dat hij niets liever doet dan het podium af lopen mét die belangrijkste Amerikaanse filmprijs in handen. 

Dat mag ook wel eens, 34 jaar na zijn eerste nominatie. Zelfs Leonardo DiCaprio, bij wie het jarenlang ook alleen bij nominaties bleef, hoefde niet zó lang te wachten: die won het beeldje 22 jaar na zijn eerste nominatie. Zijn Top Gun-collega Jennifer Connelly gunt het Tom in elk geval van harte: “Hij is bijzonder als mens en fantastisch als acteur. Hij belichaamt zijn personage zo mooi. Ik denk dat hij het absoluut verdient.”

2. Hij is iconisch (en zijn films ook)

Veel films waarin Tom Cruise speelde, staan in het collectieve geheugen gegrift. Zo werd Mission: Impossible een instant-klassieker in het actiegenre – mede dankzij de bekende scène waarin Tom een paar centimeter boven de vloer aan één draad hangt tijdens een spectaculaire inbraak in het hoofdkantoor van de CIA. En zeg je straaljagerpiloot, dan zeg je Top Gun. Heel wat kinderen (en volwassenen!) wilden na het zien van die film bij de luchtmacht. De film liet ook z’n sporen na op de mode: bomberjacks, leren jasjes en natuurlijk pilotenzonnebrillen waren eind jaren tachtig niet aan te slepen (en zijn nog altijd populair). De movie run van Tom Cruise is ook legendarisch: haar in de wind, blik op oneindig, honderd kilometer per uur. Hij rent in maar liefst 44 van zijn 52 films, en de manier waarop is zo typisch dat er zelfs hele YouTube-compilaties en -analyses aan zijn gewijd. Niet voor niets grapt hij in zijn Instagram-bio: ‘Running in movies since 1981.’ 

Een van de meest memorabele renscènes is het lange tracking shot uit Mission: Impossible III, waarin hij een halve minuut zo hard langs marktkraampjes rent dat de camera hem amper lijkt bij te houden. Met een flinke staat van dienst is Tom Cruise ook verantwoordelijk voor een hoop iconische filmcitaten, waarvan ‘Show me the money!’ uit Jerry Maguire een van de bekendste is.

3. Hij doet bijna al zijn stunts zelf

Tom Cruise staat bekend als een echte adrenalinejunkie. Tijdens de opnames van Top Gun drong hij er bij de regisseur en producent op aan: hij wilde gefilmd worden terwijl hij in een échte F-14 Tomcat vloog. Dat hij de G-kracht niet helemaal aankon en het meeste filmmateriaal in de montage sneuvelde, maakte hem niet uit: vanaf dat moment wilde hij zo veel mogelijk stunts zelf doen. In Top Gun: Maverick kroop de 60-jarige acteur ook weer zelf achter de stuurknuppel. Dat moest ook wel, zei hij: “De vervorming van je gezicht als je in een straaljager zit kun je niet spelen.” Onder een helikopter hangen, zich vastklampen aan een opstijgend vliegtuig, abseilen van het hoogste gebouw ter wereld of zesenhalve minuut zijn adem inhouden onder water: hij draait zijn hand er niet voor om. 

De gevaarlijkste stunt die de acteur ooit deed? Met een motor van een klif rijden, voor zijn nieuwste film. Ter voorbereiding maakte hij meer dan 1300 motorcross-sprongen en 500 skydives, soms wel 30 op één dag. Het stuntwerk gaat trouwens niet altijd goed. Toen hij full speed van een steiger naar een tegenovergelegen dak sprong voor Mission: Impossible – Fallout, brak hij zijn enkel. Ja, daar zijn beelden van. En nee, daar liet hij zich niet door weerhouden. Hij klom zelf het dak op voordat hij werd afgevoerd naar het ziekenhuis. 

4. Hij kan meer dan acteren

Top Gun: Maverick is genomineerd voor zes Oscars, maar een nominatie voor Beste Acteur zit daar niet tussen. ‘Cruisers’, zoals Toms trouwe groep fans wordt genoemd, waren daar niet blij mee: maakt hun favoriete acteur eindelijk weer eens kans op een Oscar, worden zijn acteerprestaties niet beloond. Toch kan Tom winnen: hij is namelijk een van de producenten, en daar gaat de prijs naartoe als de film wordt bekroond tot Beste Film. Tom Cruise houdt het al lang niet meer alleen bij acteren: hij werkte als producer aan meer dan twintig titels. Vooral aan films waarin hij zelf speelde (zoals The Last Samurai, Vanilla Sky en Jack Reacher), maar niet uitsluitend. Hij was ook producent van The Others, Alejandro Amenábars spooky mindfuck-film waarin Nicole Kidman speelt (met wie Tom toen nog nét getrouwd was). 

Hij heeft een flinke vinger in de pap bij zijn filmprojecten: hij denkt mee over cameravoering, stunts en zelfs over de crew. Zo was het zijn idee om Christopher McQuarrie te vragen voor de laatste twee Mission: Impossible-films, iets wat hij met één belletje naar filmstudio Paramount geregeld schijnt te hebben. Samen met McQuarrie werkt Tom Cruise nu trouwens aan een film die zich in de ruimte afspeelt, in samenwerking met SpaceX. Tom is de hoofdrolspeler én een van de schrijvers, en er gaan geruchten dat de film zelfs in de ruimte gefilmd gaat worden. Kom maar door met die volgende Oscar-nominatie.

5. Hij is excentriek

Oké, met excentriek zijn win je niet meteen een Oscar. Maar het draagt wel bij aan je sterrenstatus, toch? Niemand kan zich meer herinneren wat Tom Cruise in 2005 aan Oprah vertelde over zijn nieuwe film War of the Worlds, maar dat hij hysterisch op de bank sprong en schreeuwde dat hij zo gek was op zijn nieuwe liefde Katie Holmes weten we allemaal nog. In diezelfde periode raakte hij ook in opspraak vanwege zijn machtige positie binnen de sektarische Scientology-kerk én omdat hij actrice Brooke Shields in een interview hekelde om haar gebruik van antidepressiva. Gelukkig wist Tom zich snel te herpakken: in zijn eerstvolgende film Tropic Thunder nam hij een hilarische, allesbehalve vleiende rol aan en in 2008 nodigde hij Oprah bij hém thuis op de bank uit.

6. Hij kan alles spelen

Je zou het bijna vergeten, maar Tom Cruise kan ook nog goed acteren. Hij is voor ongeveer elk genre en elke rol inzetbaar. Niet voor niets werkten de grootste regisseurs van deze tijd met hem. Zo speelde hij in Stanley Kubricks erotische drama Eyes Wide Shut, in Paul Thomas Andersons prachtige mozaïekfilm Magnolia én in sportdrama The Color of Money van Martin Scorsese (een film die Toms tegenspeler Paul Newman na vele nominaties wél een eerste Oscar opleverde). 

Een verleidelijke vampier spelen in horror-fantasyfilm Interview with the Vampire? Doet-ie. Een kaal, opgewonden standje in comedy Tropic Thunder? Tuurlijk. Een half verlamde veteraan in oorlogsdrama Born on the Fourth of July? Geen probleem. Door twijfel verscheurde politieagent met futuristische opsporingstechnieken in sf-thriller Minority Report? Kom maar door! Wil iemand Tom alsjeblieft die Oscar eens geven?

Dit verhaal verscheen eerder in Veronica Superguide. Nooit meer iets missen? Sluit dan snel een voordelig abonnement af!