Verrassend: déze filmklassiekers wonnen de meeste Oscars

Oude stempel

Toen Ben-Hur als eerste film ooit elf Oscars won, domineerden grootse, meeslepende drama’s van de oude stempel de bioscopen. Een jaar ervoor had de musical Gigi net het vorige record gebroken met negen prijzen en eerder dat decennium legden films als From Here to Eternity en On the Waterfront de lat al hoog met acht Oscars elk. Als je met zulke hoge cijfers wilt winnen, moet je ook in veel categorieën genomineerd worden. Klinkt logisch: zelfs al je dan in een paar categorieën verliest, blijven er nog veel beeldjes over. Voor veel nominaties moet je over de hele linie uitblinken. Je cast, regisseur en scenario moeten uiteraard in de smaak vallen, maar er vallen veel meer nominaties bij elkaar te sprokkelen in de technische categorieën: kostuums, productieontwerp, effecten, make up, enzovoort. Als je er dan ook nog een paar sterke muzieknummers in hebt zitten: kijk, dan kom je ergens. Ben-Hur won op meerdere fronten: uiteraard werd de film, regie en montage bekroond, maar ook sleepte hij twee acteerprijzen binnen en de rest werd aangevuld met technische pluimen.

Titanische Oscar-winst

Het duurde bijna 40 jaar totdat Titanic dat record evenaarde. Niet omdat er in de tussentijd geen extravagante spektakels gemaakt werden, maar omdat de overlap tussen episch filmmaken met een groot budget en kwaliteitsdrama jarenlang gewoon niet groot genoeg was. Titanic verlegde zoveel technische grenzen dat hij alles wat er te winnen viel in die hoek binnenhaalde en omdat hij uitgroeide tot het grootste kassucces van dat moment, had hij op alle andere fronten ook de wind mee. Zelfs met drie categorieën waarin de film verloor, kwam de score toch nog uit op elf Oscars. 

Op deze manier verging het de derde Lord of the Rings ook ongeveer, al leverde die nog een extra prestatie: de film maakte korte metten met het idee dat fantasy een onwaardig genre is op prijzenfeesten zoals de Oscars. De voorgaande films uit de trilogie kregen de leden van de Academy wat dat betreft niet over de streep, maar misschien hadden ze bij het laatste deel het idee dat er wat goed te maken was, en zo kwam er een derde lid bij de club van elf.

Momentopname

Het is wel opmerkelijk dat deze drie Oscar-kampioenen vaak ontbreken in de lijstjes van beste films ooit, samengesteld door mensen die beweren er verstand van te hebben. Is een recordaantal Oscars dan geen geschikte kwalificatie om mee te doen met de ultieme klassiekers? 

Daarvoor is kwaliteit belangrijker dan kwantiteit. Het ultieme kwaliteitsstempel dat de Academy kan uitdelen is het vijftal ‘prestige’-Oscars en wat daar dan eventueel nog bijkomt, is slechts bijzaak. Die vijf zijn de prijzen voor beste film, beste regisseur, beste scenario, beste acteur en beste actrice. Opvallend genoeg is ook het exclusieve clubje dat deze heeft gewonnen niet groter dan drie: It Happened One Night uit 1934, One Flew over the Cuckoo’s Nest uit 1975 en The Silence of the Lambs uit 1991. Daar is wat voor te zeggen, want als je de beste bent op die vijf cruciale terreinen, heb je echt wat bijzonders gemaakt. Wat natuurlijk niks afdoet aan de prestaties van de makers van de recordhouders. De verdeling van de Oscars blijft een momentopname waarin de tijdgeest, concurrentie en onverklaarbare dwalingen de toon zetten. Er zijn zat topfilms te noemen die helemaal niks gewonnen hebben. Het is in Hollywood al net als in het echte leven: het is niet alles goud wat er blinkt.

Bonus: Spielberg is… de grootste verliezer

Steven Spielberg is door de jaren heen veel geprezen bij de Academy, maar toch is hij ook de grootste verliezer ooit op het gebied van de Oscars. In 1985 werd zijn film The Color Purple genomineerd voor elf beeldjes, maar het won helemaal niks. Zo’n afgang is later nooit meer voorgekomen. Eerder wel: het drama The Turning Point uit 1977, met Shirley MacLaine en Anne Bancroft, verloor ooit even zo dik.

Alle genomineerden voor de Academy Awards, én waar je ze kunt zien, check je hier! De uitreikingen van de Oscars zijn live te zien op FilmBox vanaf 02.00 uur, in de nacht van zondag 12 maart op maandag 13 maart.

Dit verhaal verscheen eerder in Veronica Superguide. Nooit meer iets missen? Sluit dan snel een voordelig abonnement af!